Czas czytania: 6 minut
Spis treści:
Getin Noble Bank był jednym z banków, które udzielały kredytów hipotecznych w walucie obcej, w tym franku szwajcarskim. W okresie szczytowej popularności tego produktu (2006-2008), bank wypracował sobie silną pozycję na rynku kredytów hipotecznych opartych na franku szwajcarskim. Jednakże, wraz z upadkiem banku, losy spraw frankowiczów Getin Banku stały się niepewne. Kredytobiorcy musieli zmierzyć się z wieloma wyzwaniami prawnymi i finansowymi, a ich sytuacja stała się jeszcze bardziej skomplikowana w obliczu postępowania upadłościowego. Wyrok Sądu Najwyższego daje im nowe możliwości działania.
Wyrok SN: Frankowicze nie muszą czekać na wynik postępowania wobec Getinu
W dniu 19 września 2024 r. zapadła uchwała Sądu Najwyższego (sygn. III CZP 5/24), zgodnie z którą: postępowanie sądowe z powództwa kredytobiorcy będącego konsumentem o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego z umowy kredytu, prowadzone przeciwko bankowi, co do którego w toku postępowania ogłoszono upadłość, nie jest sprawą „o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości” w rozumieniu art. 145 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, a tym samym może być podjęte z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję syndyka.
Getin Noble Bank a frankowicze
Orzeczenie to, pomimo że rozstrzygane przez Sąd Najwyższy zagadnienie od początku było oczywiste dla adwokatów zajmujących się sprawami kredytów frankowych, jest niezwykle ważne dla praktyki orzeczniczej. Po ogłoszeniu upadłości przez Getin Noble Bank S.A. sądy powszechne miały wątpliwości czy pozwy wnoszone przez kredytobiorców o ustalenie nieważności umowy kredytu we frankach szwajcarskich są dopuszczalne wobec upadłego banku. Uchwała Sądu Najwyższego jednoznacznie potwierdza taką możliwość.
Jak powinien teraz postąpić kredytobiorca w świetle uchwały Sądu Najwyższego?
W chwili obecnej nie ma żadnych powodów, aby kredytobiorcy, którzy nie spłacili jeszcze kredytu we frankach, nie mieliby wytoczyć powództwa o ustalenie nieważności umowy kredytu wobec Getin Noble Banku S.A. Jest to najbardziej pewne rozwiązanie, aby uwolnić się od obowiązku spłaty przyszłych rat kredytu. Alternatywne wyjście stanowi samodzielne zaprzestanie spłaty rat kredytu, a następnie obrona przed pozwem banku w oparciu o argumentację o bezzasadności roszczeń ze względu na nieważność umowy kredytu.
Wybierając ten drugi sposób działania, należy przeanalizować wszystkie ryzyka, jakie się z tym wiążą oraz dokładnie zapoznać się z treścią umowy. Jeżeli spłata kredytu została zabezpieczona na podstawie oświadczenia kredytobiorcy (w formie aktu notarialnego) o dobrowolnym poddaniu się egzekucji, nie powinno się samodzielnie zaprzestawać spłaty kredytu, albowiem bank władny będzie skierować sprawę do egzekucji bez inicjowania sprawy sądowej. Natomiast środki wyegzekwowane przez komornika będą najprawdopodobniej niemożliwe do zwrotu ze względu na stan upadłości banku. Przed podjęciem decyzji warto jest zatem skontaktować się z adwokatem specjalizującym się w sprawach kredytów frankowych, który doradzi jaki sposób działania w danym przypadku jest najefektywniejszy a przy tym bezpieczny.
Sprawdź co możemy dla Ciebie zrobić
Co z ratami, które kredytobiorcy dotychczas uiścili na rzecz Getin Noble Banku?
Dochodzenie ustalenia nieważności umowy kredytu przed sądem zmierza do ochrony interesów frankowiczów w przyszłości, tj. ma za zadanie uniknięcie zapłaty nadchodzących rat oraz uwolnienie się od salda zadłużenia. Frankowicze, którzy zaciągnęli kredyty frankowe w Getin Noble Banku nie mają możliwości domagania się od upadłego banku zwrotu uiszczonych rat na drodze sądowej, w przeciwieństwie do kredytobiorców, którzy mają kredyty waloryzowane do waluty obcej w innych bankach. Chcąc odzyskać nienależnie przekazane na rzecz banku środki, koniecznym jest zgłoszenie swoich wierzytelności względem Getin Noble Bank w ramach postępowania upadłościowego. Biorąc pod uwagę ilość i wysokość wszystkich dotychczas zgłoszonych wierzytelności, a także istnienie wierzycieli uprzywilejowanych, którzy będą mieli pierwszeństwo zaspokojenia się z podziału masy upadłościowej przed frankowiczami, szanse na odzyskanie pieniędzy nie są duże.
Upadłość Getin Noble Bank a kredytobiorcy frankowi
Niezależnie jednak od tego, decydując się na dochodzenie ustalenia nieważności przed sądem, ważnym jest, aby jednocześnie zgłosić swoją wierzytelność do postępowania upadłościowego wraz z jej potrąceniem z wierzytelnością banku o zwrot wypłaconej kwoty kredytu. W odmiennym przypadku można doprowadzić do poważnych konsekwencji finansowych. W przypadku ustalenia nieważności umowy kredytu przez sąd upadły bank będzie bowiem mógł dochodzić od kredytobiorcy zwrotu wypłaconej kwoty kredytu, z kolei kredytobiorca nie będzie miał prawnej możliwości żądać zwrotu sumy zapłaconych rat. W celu uniknięcia tej pułapki koniecznym jest dokonanie stosownego potrącenia najpóźniej przy zgłoszeniu wierzytelności.
Odszkodowanie od Skarbu Państwa
W najbliższym czasie istotną kwestią dla frankowiczów, którzy zaciągnęli kredyt w Getin Noble Banku, będzie zajmował się również Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Oceniać będzie między innymi, czy kredytobiorcy (także ci, którzy nie złożyli skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego) będą uprawnieni do dochodzenia odszkodowań od Skarbu Państwa w związku z niezgodnym z prawem działaniem Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Biorąc pod uwagę wydaną w tej sprawie opinię Rzecznika Generalnego TSUE, prognozy korzystnego rozstrzygnięcia dla frankowiczów są pomyślne. Nie należy jednak z tego powodu zaniechiwać skorzystania z dróg, o których mowa powyżej, tj. dochodzenia ustalenia nieważności umowy przed sądem oraz zgłoszenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym wraz z jednoczesnym jej potrąceniem z wierzytelnością upadłego banku. Niepodjęcie tych działań mogłoby wpłynąć negatywnie na możliwość żądania zapłaty odszkodowanie wobec Skarbu Państwa lub wysokość dochodzonej kwoty pieniężnej.
Podsumowanie
Podsumowując, wyrok Sądu Najwyższego w sprawie III CZP 5/24 ma istotne znaczenie dla frankowiczów Getin Noble Banku. Potwierdza on, że frankowicze nie muszą czekać na wynik postępowania wobec Getin Noble Banku, aby wystąpić o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego z umowy kredytu waloryzowanego. Jest to ważna informacja dla frankowiczów, którzy czekają na rozstrzygnięcie swoich spraw sądowych. Dzięki temu wyrokowi, kredytobiorcy mogą szybciej podjąć działania prawne, co może przyspieszyć proces uwolnienia się od niekorzystnych warunków kredytowych i zabezpieczyć ich interesy finansowe.
Autor wpisu:
Mariusz Krzyżanowski
adwokat, założyciel kancelarii
Powyższa publikacja została starannie opracowana, jednakże niektóre informacje zostały przedstawione w formie skróconej. W związku z tym artykuł ma jedynie charakter poglądowy, a zawarte w nim informacje nie powinny zastępować pełnej analizy konkretnego zagadnienia. Kancelaria Adwokacka Mariusz Krzyżanowski nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne straty wynikłe z działań podjętych lub zaniechanych na podstawie tej publikacji. Jeżeli mają Państwo zainteresowanie omówieniem poruszonych kwestii, serdecznie zachęcamy do kontaktu i rozpoczęcia współpracy. W przypadku potrzeby omówienia lub analizy indywidualnej sprawy, zapraszamy do kontaktu i nawiązania współpracy.
