Czas czytania: 3 minuty
Spis treści:
Unieważnienie umowy kredytu we frankach niestety nie zawsze pozwala w pełni cieszyć się finansową wolnością. Przekonali się o tym kredytobiorcy, którzy otrzymali od banku pozew dotyczący wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału. Prawnicy zajmujący się na co dzień sprawami frankowiczów od samego początku podkreślali, że nie jest to zgodne z przepisami. Teraz potwierdził to wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału – co to oznacza?
Jest to opłata, której banki żądają od frankowiczów po rozwiązaniu umowy kredytu, a więc w sytuacji, gdy umowa jest traktowana tak, jakby nigdy jej nie zawarto. Na podstawie nieważnej umowy obie strony powinny sobie zwrócić wszystko, co od siebie otrzymały. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału jest traktowane przez banki jako swego rodzaju zadośćuczynienie bądź wynagrodzenie. Uważają, że kredytobiorcy nadmiernie się bogacą i uzyskują bezkosztowy kredyt, ponieważ otrzymują określoną sumę pieniędzy, a po unieważnieniu umowy otrzymują dodatkowo raty nadpłacone ponad udzielony kredyt.
Sprawdź co możemy dla Ciebie zrobić
Czy bank może żądać od frankowiczów dodatkowej rekompensaty?
Już pierwsze wyroki w sprawach wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału zapadały z korzyścią dla kredytobiorców. Sądy podkreślały, że banki nie mają prawa domagać się takich rekompensat. Takie stanowisko uznać należy za prawidłowe mając na uwadze, że w polskim prawie tak naprawdę nie ma podstaw prawnych do tego typu roszczeń. Mimo to banki wciąż stosują tę strategię, m.in. po to, aby wzbudzić we frankowiczach strach i niepewność. Ma to ich również zniechęcić do tego, aby występować przeciwko bankom na drogę sądową.
Należy pamiętać, że banki nie mają silnych argumentów do podejmowania takich działań. Dlatego też w większości przypadków ich roszczenia są oddalane przez sądy. Oczywiście to nie oznacza, że kredytobiorca, który otrzymał pozew, nie powinien robić nic. Konieczne jest odniesienie się do twierdzenia banku i zawarcie odpowiednich argumentów prawnych – w terminie określonym przez sąd.
Dowiedz się więcej o nas
Wyrok TSUE w sprawie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału
W połowie czerwca 2023 roku TSUE, a więc Trybunał Sprawiedliwości UE, wydał wyrok w sprawie o sygnaturze C-520/21. Wskazał, że bank nie ma prawa żądać od kredytobiorcy rekompensaty, która wykracza poza zwrot wypłaconego kapitału i zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę. Co więcej, zdaniem Trybunału sytuacja, kiedy umowa kredytu hipotecznego we frankach zostaje uznana za nieważną, jest spowodowana nieuczciwymi warunkami stosowanymi przez bank.
W swoim wyroku TSUE nie bierze pod uwagę argumentu kredytodawców dotyczącego stabilności rynków finansowych. Zdaniem TSUE nie ma on znaczenia w ramach wykładni dyrektywy mającej na celu ochronę konsumentów, czyli kredytobiorców. Instytucje bankowe powinny prowadzić swoją działalność zgodnie z nią, a nie przeciwko niej.
Trybunał chciał w ten sposób również przestrzec banki przed stosowaniem w umowach postanowień nieuczciwych w stosunku do konsumentów. Jak przekonuje, gdyby banki mogły otrzymać odszkodowanie za bezumowne korzystanie z kapitału, wówczas prawdopodobnie większość kredytobiorców nie dochodziłaby swoich praw, woląc kontynuować umowę z niekorzystnymi zapisami. Wszystko z obawy przed koniecznością zapłaty takiego wynagrodzenia instytucji bankowej. Na szczęście w tej kwestii prawo stoi po stronie frankowiczów.
Autor wpisu:
Mariusz Krzyżanowski
adwokat, założyciel kancelarii
Powyższa publikacja została starannie opracowana, jednakże niektóre informacje zostały przedstawione w formie skróconej. W związku z tym artykuł ma jedynie charakter poglądowy, a zawarte w nim informacje nie powinny zastępować pełnej analizy konkretnego zagadnienia. Kancelaria Adwokacka Mariusz Krzyżanowski nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne straty wynikłe z działań podjętych lub zaniechanych na podstawie tej publikacji. Jeżeli mają Państwo zainteresowanie omówieniem poruszonych kwestii, serdecznie zachęcamy do kontaktu i rozpoczęcia współpracy. W przypadku potrzeby omówienia lub analizy indywidualnej sprawy, zapraszamy do kontaktu i nawiązania współpracy.
