Czas czytania: 3 minuty
Spis treści:
Gdy banki zaczęły zapowiadać kierowanie do frankowiczów roszczeń za korzystanie z kapitału, do kilku postępowań postanowił przystąpić Rzecznik Praw Obywatelskich. Stwierdził, że dochodzenie tego typu świadczeń jest niedopuszczalne, biorąc pod uwagę przepisy unijne. RPO wniósł więc o zwrócenie się do Trybunału Sprawiedliwości UE z pytaniem prejudycjalnym dotyczącym tej kwestii.
O co dokładnie pyta Rzecznik Praw Obywatelskich?
Pytanie prejudycjalne sformułowane przez RPO miało na celu wyjaśnienie, czy artykuły 6 i 7 Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich sprzeciwiają się temu, aby poza roszczeniem o zwrot oddanej kwoty razem z ewentualnymi odsetkami za opóźnienie, liczonymi od dnia otrzymania przez konsumenta wezwania do zwrotu danej sumy, przedsiębiorcy przysługiwało dodatkowe roszczenie o zapłatę (w odniesieniu do kwoty oddanej konsumentowi przez bank), ewentualnie powiększone o odsetki za opóźnienie. Dotyczy to sytuacji, kiedy sąd krajowy stwierdzi, że po usunięciu z umowy nieuczciwych warunków nie może ona dalej obowiązywać. Podstawą dodatkowego roszczenia miałby być fakt, że konsument korzystał z kwoty udostępnionej mu przez bank w okresie wykonywania umowy.
Jak podkreślał Rzecznik Praw Obywatelskich, Dyrektywa 93/13 ma na celu przywracanie równowagi między stronami poprzez usuwanie nieuczciwych postanowień z umowy, a jednocześnie wyeliminowanie wykorzystywania przez przedsiębiorców nieuczciwych postanowień. Zauważa również, że zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem TSUE artykuł 6 omawianej dyrektywy nie nakazuje unieważniania każdej umowy zawierającej nieuczciwe warunki. Ma on na celu zastąpienie formalnej równowagi między prawami i obowiązkami stron umowy równowagą rzeczywistą, aby móc przywrócić stronom równość. Istotne jest przy tym to, że sądy państw członkowskich UE powinny dysponować środkami zapobiegającymi ciągłemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.
Sprawdź co możemy dla Ciebie zrobić
Dlaczego inicjatywa RPO okazała się konieczna?
Argument dochodzenia roszczenia z tytułu korzystania z kapitału przez długi czas był dla banków podstawą do tego, aby zniechęcić kredytobiorców do składania pozwów uwzględniających zastosowanie nieuczciwych klauzul w umowach kredytowych. Rozstrzygnięcia dotyczące rozliczeń stron umowy frankowej zapadają na podstawie przepisów krajowych, niemniej ich zastosowanie powinno skutkować zastosowaniem ochrony wymaganej przez Dyrektywę 93/13. Nawet w przypadku, gdyby w oparciu o polskie przepisy banki miałyby szansę dochodzenia dalszych roszczeń, musiałoby się to odbyć na gruncie akceptacji ze standardu europejskiego. Uprawnionym do rozstrzygania w zakresie właściwej interpretacjj wspomnianego standardu jest Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), stąd też działania RPO związane z pytaniem prejudycjalnym.
Według Rzecznika przyznanie bankom możliwości dochodzenia dalszych roszczeń byłoby sprzeczne z artykułami 6 i 7 Dyrektywy 93/13. Przyczyniłoby się to do zabezpieczenia interesów instytucji bankowych na późniejszych etapach postępowań sądowych, gdy do rozstrzygnięcia dochodzi na gruncie prawa krajowego. Uwzględnienie roszczeń doprowadziłoby niemal do całkowitego unicestwienia wypracowanego na podstawie Dyrektywy 93/13 orzecznictwa TSUE.
Autor wpisu:
Mariusz Krzyżanowski
adwokat, założyciel kancelarii
Powyższa publikacja została starannie opracowana, jednakże niektóre informacje zostały przedstawione w formie skróconej. W związku z tym artykuł ma jedynie charakter poglądowy, a zawarte w nim informacje nie powinny zastępować pełnej analizy konkretnego zagadnienia. Kancelaria Adwokacka Mariusz Krzyżanowski nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne straty wynikłe z działań podjętych lub zaniechanych na podstawie tej publikacji. Jeżeli mają Państwo zainteresowanie omówieniem poruszonych kwestii, serdecznie zachęcamy do kontaktu i rozpoczęcia współpracy. W przypadku potrzeby omówienia lub analizy indywidualnej sprawy, zapraszamy do kontaktu i nawiązania współpracy.
