Czas czytania: 6 minut
Spis treści:
Oceniając wyłącznie kwestie finansowe zawarcia ugody z bankiem w sprawie umorzenia kredytu we frankach, kredytobiorcy nie mają jakiegokolwiek interesu w polubownym załatwieniu sprawy. Proponowane przez banki warunki w dalszym ciągu są dalekie od korzyści, jakie kredytobiorcy mogą uzyskać na podstawie wyroku w sprawie sądowej. Natomiast inne względy, które przemawiają za zawarciem ugody, mianowicie czas, w jakim można załatwić sprawę polubownie w stosunku do procesu sądowego, w ostatnim okresie znacząco poprawiły się na rzecz tego drugiego rozwiązania.
Co banki oferują w ramach ugody frankowej?
Na wstępie należy zwrócić uwagę, że w ramach ugody banki oferują umorzenie całości albo części pozostałego do spłaty salda zadłużenia, a niekiedy nawet proponują dokonanie dopłaty na rzecz kredytobiorcy. Umorzenie w całości pozostałej do spłaty kwoty kredytu co do zasady jest dla kredytobiorców korzystne, ale w sytuacji, gdy suma spłaconych rat kredytu przewyższa wartość zaciągniętego kredytu, banki nie zwracają już całej kwoty nadwyżki. Jest to pierwsza kwestia, która przemawia za niekorzystnym skutkiem ekonomicznym zawarcia ugody.
Drugą kwestią jest brak możliwości uzyskania od banku odsetek oraz kosztów zastępstwa procesowego, które otrzymują frankowicze w wyniku wdania się w spór sądowy z bankiem.
Odsetki ustawowe za opóźnienie w sprawach kredytów frankowych
Odsetki stanowią istotna korzyść, jaką otrzymują kredytobiorcy, którzy zdecydowali się na pozwanie banku. Odsetki te wynoszą w chwili obecnej aż 11,25% w skali roku, a co ważne liczy się je od sumy spłaconych rat, a nie jedynie kwoty nadpłaconego kredytu. Rozpoczęcie biegu odsetek następuje po upływie 30 dni od doręczenia bankowi wezwania do zapłaty wartości odpowiadającej sumie spłaconych rat kredytu indeksowanego/denominowanego do franka szwajcarskiego.
Przykład
Kredytobiorca, który łącznie spłacił 250.000,00 zł, a od wezwania do zapłaty do wydania wyroku i jego realizacji przez bank upłynęło 2 lata (01.01.2023 – 31.12.2024) uzyska dodatkową korzyść w postaci odsetek w wysokości 56.250,00 zł.
Koszty zastępstwa procesowego dla frankowiczów
Ważnym jest, aby wytaczając powództwo skorzystać z usług profesjonalnej kancelarii adwokackiej. W przypadku gdy kredytobiorcę reprezentuje adwokat, a sprawa sądowa zostanie wygrana, to wówczas kredytobiorcy należą się dodatkowe koszty zastępstwa procesowego za każdą instancję, które ponosi bank. Koszty te zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 1964).
Wysokość kosztów zastępstwa procesowego zależy od wartości przedmiotu sporu, na którą składa się suma uiszczonych rat powiększona o wartość kredytu (jeżeli obok zapłaty dochodzone jest ustalenie nieważności umowy). W sprawach frankowych koszty te wynoszą z reguły od 5.400,0 zł do 15.000,00 zł za pierwszą instancję, a za druga instancję 50% lub 75% kwot przyznanych w I instancji.
Sprawdź co możemy dla Ciebie zrobić
Czas trwania procesu frankowego
W ostatnich miesiącach odnotowujemy przyspieszenie postępowań sądowych toczących się w całej Polsce z inicjatywy frankowiczów. Wpływa na to coraz częstsze rezygnowanie przez banki ze składania apelacji, co średnio skraca czas postępowania o rok. Ponadto sądy wypracowały sposób procedowania w tego rodzaju sprawach, ograniczając ilość rozpraw do jednej, na której przesłuchują kredytobiorców. Jest to niezwykle ważne, gdyż ilość rozpraw ma zasadniczy wpływ na czas trwania postępowania.
Wprowadzenie przez ustawodawcę tymczasowej zmiany właściwości miejscowej sądów powszechnych w sprawach dotyczących unieważnienia kredytów frankowych również miało ogromny wpływ na tempo spraw prowadzonych przez Sąd Okręgowy w Warszawie. Przed dokonaniem nowelizacji w tym zakresie zdecydowana większość pozwów frankowiczów trafiała właśnie do tego sądu. Utworzenie dodatkowego wydziału, który miał zajmować się wyłącznie sprawami frankowiczów, nie przyniosło natomiast rezultatów, gdyż napływ pozwów był bardzo wysoki. Obecnie pozwy mogą być składane tylko do sądu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kredytobiorcy. Pozwoliło to rozłożyć nowo wytaczane powództwa pomiędzy sądy powszechne działające na terytorium całego kraju, co w rezultacie odciążyło Sąd Okręgowy w Warszawie.
Sprawa w toku a ugoda przed sądem
Decyzja o zawarciu ugody w sytuacji, gdy sprawa trafiła już do sądu, może okazać się dla kredytobiorcy nie tylko niekorzystna z przyczyn ekonomicznych, ale również ze względu na czas załatwienia sprawy. Nie będzie to przemawiało za jej polubownym rozwiązaniem, ponieważ w sprawach, które są już w toku banki proponując zawarcie ugody wymagają, aby jej zawarcie nastąpiło na rozprawie. Oznacza to, że musi zostać wyznaczony termin rozprawy, na którym strony przy obecności sędziego podpiszą dokument ugody. Wymaga to wolnego terminu w kalendarzu sędziego prowadzącego sprawę. Co istotne w terminie tym można byłoby przeprowadzić rozprawę, na której przesłuchani zostaliby kredytobiorcy.
Odwołując się zatem do spostrzeżenia o zaniechaniu składania apelacji przez banki oraz zamykania spraw na pierwszej rozprawie, zawarcie ugody sądowej może nastąpić w takim samym czasie, co wydanie wyroku przez sąd orzekający.
Dowiedz się więcej o nas
Ugoda frankowa z bankiem a podatek
Decydując się na ugodę należy pamiętać również o kwestiach fiskalnych. Odmiennie niż w przypadku wygrania sprawy sądowej wartość „umorzenia” salda zadłużenia oraz proponowana przez bank kwota do zapłaty na rzecz kredytobiorcy traktowane są jako przychód. W rezultacie podlegają opodatkowaniu, a ze względu na wysokość uzyskiwanych korzyści w znakomitej większości przypadków następuje wejście w drugi prób podatkowy, tj. 32% od wartości nadwyżki, tj. powyżej 120.000,00 zł. Do kwoty tej wlicza się pozostałe przychody uzyskane przez kredytobiorcę w danym roku.
Przy spełnieniu pewnych warunków określonych w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe z dnia 11 marca 2022 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 102) dojdzie do zaniechania poboru podatku. Aczkolwiek nie wszyscy frankowicze będą podlegali przywilejowi zaniechania poboru podatku. Co również ważne rozporządzenie to w chwili obecnej dotyczy ugód zawieranych do 31 grudnia 2024 r.
Podsumowanie
W 2024 r. nie tylko względy ekonomiczne, ale również czas trwania postępowania w porównaniu z czasem potrzebnym na zawarcie ugody, przemawiają za skierowaniem sprawy na drogę sądową. Poza wyjątkowymi sytuacjami nie ma argumentów przemawiających za rezygnacją z korzyści, które można by osiągnąć wytaczając powództwo przeciwko bankowi. W przypadku jednak podjęcia decyzji o polubownym załatwieniu sprawy, należy zachować ostrożność podpisując dokument ugody przygotowany przez bank, ze względu na możliwość pojawienia się niekorzystnych dla kredytobiorcy klauzul. Zalecana jest również ocena swojej sytuacji pod kątem spełnienia przesłanek do zaniechania poboru podatku, aby zawarcie ugody nie okazało się dodatkowym ciężarem finansowym dla kredytobiorcy. Warto jest zatem skorzystać z usług adwokata, który nie tylko przeanalizuje ugodę, oceni kwestie podatkowe, ale również przystąpi do negocjacji ugodowych z bankiem, aby uzyskać jak najkorzystniejsze warunki da kredytobiorcy.
Autor wpisu:
Mariusz Krzyżanowski
adwokat, założyciel kancelarii
Powyższa publikacja została starannie opracowana, jednakże niektóre informacje zostały przedstawione w formie skróconej. W związku z tym artykuł ma jedynie charakter poglądowy, a zawarte w nim informacje nie powinny zastępować pełnej analizy konkretnego zagadnienia. Kancelaria Adwokacka Mariusz Krzyżanowski nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne straty wynikłe z działań podjętych lub zaniechanych na podstawie tej publikacji. Jeżeli mają Państwo zainteresowanie omówieniem poruszonych kwestii, serdecznie zachęcamy do kontaktu i rozpoczęcia współpracy. W przypadku potrzeby omówienia lub analizy indywidualnej sprawy, zapraszamy do kontaktu i nawiązania współpracy.
