Czas czytania: 4 minuty
Spis treści:
Orzeczenia TSUE dają frankowiczom nadzieję na uwolnienie się od ciążącego na nich zobowiązania w postaci trudnego lub wręcz niemożliwego do spłaty kredytu. Jednym z istotniejszych przykładów jest wyrok TSUE w sprawach od C-80/21 do C-82/21 z września 2022 roku. Jednoznacznie wskazuje on, że sądy nie mogą wbrew woli i interesom konsumentów modyfikować umowy kredytowej.
Wyrok TSUE do spraw C-80/21, C-81/21 i C-82/21
Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie zadał TSUE pytania prejudycjalne w połączonych sprawach od C-80/21 do C-82/21, które były związane z kredytem hipotecznym we frankach. Dotyczyły one możliwości częściowego usunięcia lub zastąpienia nieuczciwych postanowień umownych. Wątpliwości dotyczyły przede wszystkim tego, czy zamiast niedozwolonych klauzul możliwe jest zastosowanie przepisów polskiego prawa o charakterze dyspozytywnym lub też uzupełnienie umowy w postaci dokonania wykładni woli stron.
Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że w sytuacji, kiedy konsument nie wyraża na to zgody, nie ma możliwości zastąpienia nieuczciwych postanowień umownych dyspozytywnymi przepisami prawa krajowego. Wyjątek stanowią przypadki, gdy skutki nieważności umowy naraziłyby kredytobiorcę na dotkliwe z jego perspektywy konsekwencje. Zgodnie z Dyrektywą Rady 19/13/ EWG nie ma przesłanek do braku możliwości ustalenia nieważności umowy, jeżeli pouczono konsumenta o skutkach takiego rozwiązania i wyraża na nie zgodę.
Odnosząc się do treści wyroku TSUE należy zwrócić uwagę na kwestię podnoszoną często przez pełnomocników reprezentujących interesów frankowiczów. W polskim prawie nie ma dyspozytywnych przepisów, które pozwalają na zastąpienie nieuczciwego kursu banku średnim kursem NBP bądź innym miernikiem wartości. W orzeczeniu jasno podkreślono również, że polskie sądy nie mogą zmienić treści postanowień umownych. Mają one jedynie możliwość zaniechania stosowania nieuczciwych warunków umownych.
Sprawdź co możemy dla Ciebie zrobić
Banki tracą argumenty do stosowania swojej strategii
Wielokrotnie zdarzało się, że procesowa strategia banków opierała się na traktowaniu art. 358 Kodeksu cywilnego jako przepisu, który dopuszcza ingerencję w umowę kredytową wbrew woli konsumenta poprzez wprowadzenie średniego kursu NBP. Można się więc spodziewać, że orzeczenie TSUE nieco zahamuje takie działania instytucji bankowych. Co istotne, jest ono analogiczne do tych wydawanych w sprawach zagranicznych. Daje więc frankowiczom silny argument, trudny do podważenia przez polskie sądy, które nie zawsze respektowały wyroki Trybunału niedotyczące spraw krajowych.
Dowiedz się więcej o nas
Co to wszystko oznacza dla frankowiczów?
Wydany przez TSUE wyrok sprawia, że sąd nie może w żaden sposób modyfikować treści umowy kredytowej wbrew woli oraz interesowi konsumenta. Niemożliwe jest też usunięcie jedynie części umownego postanowienia, gdy przyczyniałoby się to do zmiany jego istoty. Jest to ważne zwłaszcza w przypadku umów, których postanowienia przewidują możliwość wypłacania i spłacania kredytu we frankach lub innej walucie za zgodą banku. Orzeczenie TSUE jednoznacznie potwierdza bowiem, że nie można usunąć wyłącznie części postanowienia uzależniającej możliwość spłaty kredytu w walucie obcej od zgody banku.
TSUE odniósł się w swoim wyroku także do kwestii przedawnienia roszczeń kredytobiorców. Podtrzymał on swoje wcześniejsze stanowisko mówiące o tym, że termin przedawnienia liczony powinien być od chwili, gdy kredytobiorca dowiedział się o występowaniu w umowie niedozwolonych postanowień. Tym samym dla oceny przedawnienia roszczeń frankowiczów nie powinno mieć znaczenia, kiedy sama umowa kredytu została zawarta.
Autor wpisu:
Mariusz Krzyżanowski
adwokat, założyciel kancelarii
Powyższa publikacja została starannie opracowana, jednakże niektóre informacje zostały przedstawione w formie skróconej. W związku z tym artykuł ma jedynie charakter poglądowy, a zawarte w nim informacje nie powinny zastępować pełnej analizy konkretnego zagadnienia. Kancelaria Adwokacka Mariusz Krzyżanowski nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne straty wynikłe z działań podjętych lub zaniechanych na podstawie tej publikacji. Jeżeli mają Państwo zainteresowanie omówieniem poruszonych kwestii, serdecznie zachęcamy do kontaktu i rozpoczęcia współpracy. W przypadku potrzeby omówienia lub analizy indywidualnej sprawy, zapraszamy do kontaktu i nawiązania współpracy.
